PC info

22. 02. 2023.

Gojko Đogo ovogodišnji laureat Nagrade Dr Špiro Matijević

U nastavku možete pročitati saopštenje žirija Fondacije Dr Špiro Matijević i preuzeti program manifestacije Dani Špire Matijevića.

(Foto: Press centar UNS)

 

SAOPŠTENjE ŽIRIJA

ZA DODELU KNjIŽEVNE NAGRADE „DR ŠPIRO MATIJEVIĆ“
***

Književna nagrada „Dr Špiro Matijević“ osnovana je u znak sećanja na pesnika, proznog pisca, kritičara, esejistu i prevodioca dr Špiru Matijevića (1943 – 1993), koji je na tragičan način izgubio život, u ratnim okolnostima, u Tuzli.

Žiri za dodelu ove književne nagrade radio je u sastavu: Ivan Negrišorac, predsednik, prof. dr Aleksandar Jerkov i Selimir Radulović, članovi. Na svojoj pretposlednjoj sednici žiri je, u drugom krugu selekcije, odabrao osam autorskih dela: pesničke zbirke „Put za Hum” Gojka Đoga (izdavač Srpska književna zadruga, Beograd) i „O stvarima koje je Homer propustio” Miodraga Raičevića (Gramatik, Beograd), romane „Kad đavoli polete” Vladimira Kecmanovića (Laguna, Beograd), „Paklena putarina” Vladimira Kopicla (Laguna, Beograd), „Vidiš li da ne vidim” Emira Kusturice (Srpska književna zadruga, Beograd) i „Ikonostas” Gorana Petrovića (Laguna, Beograd), zbirku pripovedaka „Nijedna od sedam” Mihajla Pantića (Arhipelag, Beograd), te studiju „Transmuzikalizacija teksta: Muzika srpske modernističke književnosti” Mine Đurić
(Savez slavističkih društava Srbije).

Na završnoj sednici, održanoj u Novom Sadu 20. februara 2023, žiri je izbor sveo na knjigu pesama Gojka Đoga „Put za Hum“ i studiju Mine Đurić „Transumuzikalizacija teksta: Muzika srpske modernističke književnosti“. Potom je doneo jednoglasnu odluku da se za najbolju u 2022. godini proglasi knjiga pesama u izdanju Srpske književne zadruge iz Beograda

P U T   ZA    H U M
GOJKA ĐOGA

Gojko Đogo je pesnik jasno uobličenog opusa u kojem je izgradio model ironično-mitopejskog kazivanja u formi slobodnog stiha, sa izrazito govornom intonacijom. Pesnik se čitaocu obraća sa punom prisnošću ukazujući na slike i prilike mitske stvarnosti, a na takvoj podlozi se jasnije ukazuju raznovrsni oblici odstupanja kakve možemo prepoznati u savremenom svetu: od blago humorne i ironijske, preko kritičke i satiričke, pa do groteskne i parodijske perspektive. Svojom poetikom Đogo je svojevremno, knjigom „Vunena vremena“ (1981), izgradio najsnažniji oblik pesničke kritike komunističke ideologije, autoritarnog državnog sistema i Titove tehnike vladanja, a za takav stvaralački čin on je, budući osuđen na kaznu zatvora, platio cenu kakvu su samo retki, beskompromisni, autentični pesnici bili spremni da plate.

Nagrađena knjiga „Put za Hum“ nastala je na temelju dobro poznate Đogove poetike, ali je sada pesma dovedena do blagosti saznanja, mudrosti zrelih godina i duhovnih obasjanja koje otvaraju perspektive viših, metafizičkih svetova. Pesnik se suočava sa dalekim arhetipskim, svetosavskim obrascima, sa predačkim istorijskim iskustvima, ali i ličnim, individualnim
preispitivanjima na osnovu kojih se dobija bogata i sadržajna slika sveta. Ovo je knjiga jednog zrelog pesnika čiji kreativni plodovi će se dugo, sa punom estetskom rafiniranošću i toplinom pamtiti, čitati i tumačiti.

Laureatu će nagrada - koja se sastoji od povelje i novčanog iznosa od 15.000 evra - biti uručena u Novom Sadu, u Svečanoj sali Matice srpske, u petak, 24. februara 2023. godine, u 12 časova na otvaranju manifestacije Dani Špire Matijevića.

IZJAVA LAUREATA NAGRADE „DR ŠPIRO MATIJEVIĆ“ ZA 2022. GODINU PESNIKA GOJKA ĐOGA Bravo za porodicu Matijević! Osnivanjem ove fondacije i ustanovljenjem književne nagrade, oni nisu mogli podići veći, viđeniji i trajniji spomenik dr Špiri Matijeviću, piscu i univerzitetskom profesoru, svestranom književnom stvaraocu, tragično nastradalom pre 30 godina. Zadužbinarstvo je duboko ukorenjeno u srpskoj tradiciji. Na zadužbinama, velikim i malim, temelji se naš nacionalni identitet, srpska istorija, vera i kultura, kao i najplemenitije oѕnake našeg nacionalnog bića. Pomenuo sam velike i male zadužbine – nema malih zadužbina, sve su zadužbine velike, jer nisu namenjene samo za spas svoje duše, nego za korist svom plemenu i svakom čoveku. Svi oni mostovi i mostići, česme i počivala pored naših puteva, jesu velika i plemenita dela, primerena moći i mogućnostima zadužbinara. Tu je važan onaj plemeniti čin koliko i samo delo. Fondacija „Dr Špiro Matijević“ već se upisala u veliku knjigu srpskih zadužbinara. Radujem se što ima sve više imućnih Srba koji su krenuli ovim putem. Jer mi smo više od pola veka zanemarivali našu državotvornu svest, nacionalnu istoriju, kulturu, jezik i pismo. A najviše naše nevine žrtve. Treba sve da učinimo kako bismo koliko toliko ispravili taj greh i na dostojan način očuvali sećanje na njih. Jer, već je rečeno da čovek umire dva puta: jednom kada ga prekrije zemlja, i konačno kada ga prekrije naš zaborav. Ovom fondacijom i nagradom, Matijevići od vode zaborava pričuvavaju i dušu i književno i naučno delo dr Špire Matijevića. A tim delom ovoga do sada skrajnutog pisca ubuduće će i srpski istoričari književnosti morati da se više pozabave. Još jednom bravo za Matijeviće. Neka ih bude sve više za dobro srpskog naroda.

***

PROGRAM DANA ŠPIRE MATIJEVIĆA

Petak, 24. februar, Svečana sala Matice srpske, 12 časova

Svečano otvaranje Dana Špire Matijevića
- Beseda predsednika Programskog saveta Fondacije „Dr Špiro Matijević“
Selimira Radulovića
- Svečano uručenje Nagrade „Dr Špiro Matijević“ za najbolju knjigu u 2022. godini

Subota, 25. februar, Mala sala Matice srpske, 10 časova

Naučni skup posvećen delu dr Špire Matijevića.

- U radu će učestvovati 15 književnih teoretičara i kritičara: Mina Đurić, Nina Stokić,
Emilija Popović, Lenka Nastasić, Rastko Lončar, Sanja Perić, Milan Gromović, Jelena
Marićević Balać, Lazar Bukumirović, Luna Gradinšćak, Miloš Jocić, Jovana Vojvodić,
Vladimir Papić, Jana Aleksić i Nikola Marinković. Moderator je Zoran Đerić.
Prilozi sa ovog naučnog skupa biće objavljeni u posebnom zborniku.

Subota, 25. februar, Galerija Matice srpske, 18 časova

Predstavljanje projekta art-dokumentarnog filma „Svetlosti i senke” o velikom srpskom
slikaru Savi Šumanoviću.

 - Reditelj ovog ostvarenja je prof. Dragoljub Elčić, dekan Akademije umetnosti u
Beogradu, a u autorskom timu su i kompozitor Svetislav Božić, snimatelj Radoslav
Vladić i montažer Svetolik Mića Zajc. Koproducenti su filmska kuća „Ramonda
Production” i Kulturni centar Vojvodine „Miloš Crnjanski”.

Nedelja, 26. februar, scena „Pera Dobrinović“ Srpskog narodnog pozorišta, 19.30 časova

Svečana akademija u znak sećanja na dr Špiru Matijevića
- U poetsko-muzičkom programu učestvovaće Kamerni hor Opere Srpskog narodnog
pozorišta, pod upravom Vesne Kesić Krsmanović, Muški hor „Istočnik”, kojim će
dirigovati Dijana Cvetković, kao i vokalna solistkinja Milica Dosković. Odabrane
stihove i izvode iz proze dr Špire Matijevića kazivaće glumci Srpskog narodnog
pozorišta Sonja Damjanović i Nebojša Savić.

Dane Špire Matijevića organizuje Fondacija „Dr Špiro Matijević“ u saradnji sa Maticom
srpskom, Srpskim narodnim pozorištem i Kulturnim centrom Vojvodine „Miloš
Crnjanski”.

 

Informacija može da sadrži stav koji nije stav Press centra UNS-a, ukoliko to nije izričito navedeno. Odgovornost za sadržinu informacije i tačnost podataka snose fizička lica ili pravna lica u čije ime je Press centar prosledio informaciju.